Hoe ben je op het idee gekomen om je eigen omgeving te gaan fotograferen?

“In 2014, toen ik 16 jaar in Zandvoort woonde, was ik er wel klaar mee. Zoals dat gaat wanneer je ergens een langere tijd woont, neem je je woonplaats op den duur voor lief. Ik miste het rumoer en het vertier van een grote stad. Maar door de naweeën van de kredietcrisis, was verkopen onverstandig en besloten mijn man en ik voorlopig in Zandvoort te blijven. Op dat moment was ik net aan mijn opleiding Fotografische Vormgeving aan de Fotovakschool in Amsterdam begonnen en wilde ik me daar volledig op focussen. Verhuizen zouden we op een geschikter moment, was toen de wens en gedachte. Voor een nieuwe schoolopdracht portretfotografie besloot ik na veel heen-en-weer-gereis door Nederland, het dichterbij huis te zoeken. In mijn straat woonde destijds een gesoigneerde dame; een vrouw die van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat altijd tot in de puntjes verzorgd was. Het interieur van de woning paste helemaal bij haar. Veel fluweel rood in een jaren ’20 woning. Ik kende haar niet persoonlijk, maar besloot toch om aan te bellen en mijn idee voor een portretserie te vertellen. Op de vraag of ze daaraan mee wilde werken, zag ik een terughoudendheid en stelde ik voor om op een ander moment kennis te komen maken. Dat vond ze een goed idee en een week later zat ik op het rode fluweel aan de koffie. Uiteindelijk is het niets geworden, ze belde me een week later om te zeggen dat ze er, hoe spijtig ook, vanaf zag. Vanwege ziekte voelde ze zich niet meer de vrouw die ze eerder was. Ze is vast niet de enige gesoigneerde dame in Zandvoort, dacht ik en stelde ik mezelf een missie om ze elders in het dorp te vinden. Dat lukte. Als je iets zoekt vind je het vaak niet en zo dat gebeurde ook hier. Op momenten dat ik bijvoorbeeld met een groot pak toiletpapier en een zware boodschappentas naar huis liep, botste ik er bijna tegen eentje aan. Gelukkig ging deze mevrouw, na enige verbazing over mijn vraag, akkoord. Ik wilde de gesoigneerde dames graag in hun eigen huis fotograferen, dat was een voorwaarde waar iedereen die ik vroeg mee akkoord ging. Hierdoor betrad ik dichtbij huis nieuwe werelden. Opnieuw aan de koffie in een woonkamer, bij mensen die ik niet kende, keek ik naar buiten en zag ik dat het Zandvoort was, maar vanuit een ander en nieuw perspectief. Dat inzicht was verhelderend. Ik stelde mezelf de volgende vragen: ‘Hoe goed ken ik mijn woonplaats eigenlijk, hoe terecht is mijn blinde vlek?’ Dit was het vertrekpunt voor de serie Fish Discover Water Last. Vissen zijn zich niet bewust van water, zolang ze zich daarin bevinden. Er is een woonplaats gecreëerd waar ik me thuis voel, een plek die me blijvend inspireert. De blinde vlek is weg, de aandacht is er altijd, aandacht die verbindt. Over verhuizen hebben we het nooit meer gehad.”

Zijn er bepaalde dingen die je ontdekt hebt over je woonplaats die je nog niet wist?

“Dat er dichtbij huis zoveel bijzonders te zien is, als je weet hoe je er ook naar kunt kijken. Mijn uitgangspunt is nooit geweest dat mijn project over Zandvoort zou gaan, want dat gaat het niet. Het is een metafoor. Als ik bijvoorbeeld lang in Zaandam zou hebben gewoond, dan geloof ik dat er sprake zou zijn geweest van een soortgelijke blinde vlek. Het gaat er met name om hoe ik me tot mijn eigen woonplaats verhoud, naar de wereld om me heen kijk en hier betekenis aan geef. Ik kijk hier nu niet anders, dan dat ik op een onbekende plek kijk. Door vele wandelingen en observaties werd ik langzaam weer de persoon die ik altijd al was, maar waarmee het contact in de loop der jaren, voordat ik fotografie ontdekte, een beetje vertroebeld leek. Mijn camera is voor mij het medium om uiting aan mijn binnenwereld te geven. Voor mij schuilt vaak in kleine dingen, waar een ander achteloos aan voorbij lijkt te gaan, de essentie van het leven. Voor mijn serie heb ik diverse mensen, die ik soms slechts van gezicht of niet kende, benaderd met de vraag ze te mogen fotograferen. Voor even onderdeel zijn van een ander leven, een inkijkje krijgen in iemands wereld, zien hoe iemand het leven inricht. Het voelde bijna weer als de tijd toen ik als puber begon met een krantenwijk in mijn eigen buurt in Alkmaar, waar ik oorspronkelijk vandaan kom. Bij het betreden van ieder tuinpad naderde ik andere werelden. Tuinen, interieurs, 8 mensen in een woonkamer aanwezig, bij diegene die in mijn ogen authentiek waren, nam mijn nieuwsgierigheid soms grootse vormen aan en vertraagde ik mijn pas. Het ophalen van de kerstfooi was extra feest, omdat bewoners vaak de portemonnee moesten pakken en ik recht de gang in kon kijken, even ruiken ook. Heerlijk voor mijn zintuigen, haha. Die nieuwsgierigheid heb ik altijd gehad en jaren na dato, met mijn camera, opnieuw kunnen vormgeven in Zandvoort. Ik denk dat dat mijn grootste ontdekking is geweest.”

Wat was de reactie van buurtbewoners toen je ze vertelde over het project?

“Ik geloof dat ik het in eerste instantie niet aan heel veel mensen heb verteld. Ik ben gewoon begonnen en gaandeweg toen de serie meer volume begon te krijgen, ben ik het meer gaan delen. Ik vond het toen ook best lastig om te verwoorden, wat ik nu precies aan het doen was, omdat dat naar mijn gevoel de lading nog niet helemaal dekte. Ik was niet alleen mijn woonplaats aan het herontdekken, maar vooral mezelf, zo werd me later duidelijk. Dat inzicht kwam geleidelijk en het heeft even geduurd voordat ik dat goed onder woorden kon brengen. Ik vind het nog steeds weleens lastig om iets wat vanuit gevoel is gemaakt, goed verbaal uit te kunnen leggen. Alles wat je kunt benoemen is in mijn optiek niet alles. De mensen die ik portretteerde vertelde ik uiteraard over mijn motivatie om dit project te maken. Hier hoorde ik vaak een weerklank in het ervaren van een blinde vlek. Ik denk dat dit een universeel gegeven is. Soms kwam ik iemand tegen die enthousiast vertelde over een stuk natuurgebied of een buurt waar die nooit eerder was geweest.

Hoe zou je jouw stijl omschrijven omschrijven?

“Ik fotografeer een wereld waarin ik mij thuisvoel en waarmee ik verbinding voel. Het leert me veel over de manier waarop ik naar mijn omgeving kijk en wat mijn aandeel daarin is. Met mijn camera kom ik op plekken waar ik mijn oog op laat rusten en waar ik mijn nieuwsgierigheid bevredig. Ik ben een persoon die veel vragen stelt, vaak vanuit een bepaalde verwondering. Het antwoord vind ik dan ook niet zo belangrijk, het proces voorafgaand, dat vind ik interessant. Fotografie heeft me op een bepaalde manier leren kijken, die blik heb ik overal. Nu ik wat jaren verder in mijn ontwikkeling als fotograaf ben, kan ik ook van beelden genieten, zonder daar direct een foto van te willen maken. De paniek breekt niet uit wanneer ik mijn camera niet bij me heb. Dat geeft me veel meer rust en verscherpt mijn focus in wat ik als fotograaf wil vertellen. Graag werk ik aan langere termijn projecten, opdat er dan genoeg ruimte ontstaat om verdieping aan te brengen. Mijn vrije werk zie ik als poëtische vertellingen. Een duidelijk narratief ontbreekt en het laat veel aan de verbeelding van de kijker over.”

Je geeft geregeld fotografie workshops. Hoe is dat zo ontstaan?

“Tijdens het uitbreken van Corona bleek mijn serie ineens actueel te zijn. Massaal trokken we er dichtbij huis op uit en leken we van alles te ontdekken. Ik had tijdens die eerste maanden van de lockdown een soort hoop dat we deze pandemie zouden aangrijpen om kritisch naar ons eigen (consumeer)gedrag te kijken. Het gaat niet goed met de aarde en dit zou een prachtige reset kunnen inluiden, was mijn gedachte. ‘Never waste a good crisis’ zoals de Amerikanen zeggen. Wat heeft een mens nu werkelijk nodig om een gelukkig leven te kunnen leiden? Een hoop bleek later in het jaar, zichtbaar veranderde er niet zo veel. Ergens in mij schuilt er een ambassadrice voor een portie geluk halen en schoonheid.

Met de juiste aandacht en blik gaat er dichtbij huis een wereld voor je open en dat soms pal naast de deur! De 1-op-1 workshops ‘Anders leren kijken’ en ‘Portretten maken in de openbare ruimte’ zijn zo ontstaan. Als ervaringsdeskundige vind ik het heerlijk om mijn kennis en ervaringen te delen met een ander, omdat de wereld soms zo overweldigend is en je gewoon niet weet hoe je moet kijken. Kunnen zien wat voor jou betekenis heeft en wat er werkelijk toe doet. Daar hoef je niet ver voor te reizen.”