Fotografeer je het liefst documentair en waar komt dat vandaan?

“Ja. Ik ben dit werk gaan doen omdat het een kans biedt om je hoofd over de schutting te steken en de wereld om je heen te bekijken. Dan kom je denk ik vrij snel uit bij een vorm van documentaire. De mijnstreek en haar geschiedenis waren voor mij onbekend maar totaal fascinerend. Twee jaar lang keek ik over de schutting en vroeg mij af: wat is hier precies gebeurd? Waarom is de streek zoals hij vandaag de dag is?”

Had je gelijk voor ogen hoe je dit project aan wilde pakken qua stijl?

“Ik was pas een jaar bezig als fotograaf toen ik hieraan begon, en dat betekende dat ik nog heel erg een stijl moest ontdekken waarin ik Toen de Mijnen verdwenen precies wilde maken. Ik kwam tot drie uitgangspunten. In de eerste plaats moest het een mozaïekvertelling worden: verschillende type foto’s (portret, landschap, stilleven) en verschillende verhaallijnen door elkaar, ik wilde het geheel laten zien en niet alleen de mijnwerkers, of de landschappen. Ik ben opgeleid als historicus en daarmee gewend om van feiten een groter plaatje bij elkaar te puzzelen. Dat wilde ik ook hier doen. Plus: door verschillende foto’s achter elkaar te zetten kan je mooi spelen met ritme en tegenstellingen. In de tweede plaats moest het maken van de foto het eindpunt, en niet het begin zijn van het creatieve proces: achter iedere foto zit research, voorbereiding en een idee (de één beter dan de ander). Het meeste werk voor het project vond achter mijn computer in Amsterdam plaats.

Ik ben, met andere woorden, niet op een straathoek staan wachten tot een oud-mijnwerker voorbij kwam. In de derde plaats hou ik van donker met dramatisch licht en daar heb ik mij maar aan overgegeven; Toen de Mijnen verdwenen is een serie geschoten in een donker palet.”

Hoe is jouw expositie uiteindelijk tot stand gekomen?

“Dit was allemaal compleet nieuw voor mij. Zo’n groot project, een eigen expositie, een selectie maken van foto’s. Het zorgde voor een hoop nieuwe ervaring. Neem bijvoorbeeld het selectieproces, wat toch aanvoelde als met een kaasrasp over je ziel schaven. Het was eindeloos puzzelen aan een volgorde en er uiteindelijk nog slecht van slapen. Omdat dit niet alleen een fototentoonstelling is, maar ook een vorm van geschiedschrijving, voegde dat een extra laag kopzorgen toe: niet alleen selecteerde ik op esthetische en metaforische gronden, maar ik wilde ook een relatief compleet verhaal vertellen waarin iedere foto het narratief vooruit duwt, en niet tot stilstand komt in interessante maar irrelevante zijwegen. Ik heb een paar foto’s (niet teveel, je kan nog gewoon langskomen om mooie fotos te kijken) geselecteerd die ik saai of simpel vond als foto, maar wel belangrijke stukjes in het geheel vormde.”

Hoe is het uiteindelijk gelukt een selectie te maken waar je tevreden mee was? Kreeg je daar hulp bij?

“Gelukkig ben ik gezegend met een vriendin met een uitgesproken mening en een scherpe geest. Omdat zij natuurlijk niet achter de camera heeft gestaan was voor haar het beeld losgekoppeld van de ervaring, en dat zorgde dat ze veel genadelozer foto’s kon afserveren dan ik. Een middelmatig portretje is in mijn hoofd toch al snel een grandioos meesterwerk omdat het twee dagen heeft gekost om de persoon te vinden, je zijn hele huis hebt verbouwd, je al zijn ruiten hebt afgeplakt, en het met veel pijn en moeite is gelukt om de familiefoto buiten het kader te houden. Die bagage had Laura niet, voor haar was het gewoon een middelmatig portret dat eruit moest. Dat was fijn. Zonder haar had ik dit project nooit kunnen maken.”