Interview Xiaoxiao Xu
De fotografe Xiaoxiao Xu emigreerde op haar veertiende naar Nederland waar ze werd geconfronteerd met een nieuwe taal en een vreemde cultuur. Als donderslag bij heldere hemel ontdekt ze de fotografie en dat heeft haar niet meer los gelaten. Ze studeerde cum laude af aan de fotoacademie en heeft sindsdien talloze prijzen en publicaties op haar naam staan. Hoewel Nederland al meer dan twintig jaar haar thuis is, worden veel van haar projecten in China vastgelegd; zo ook haar laatste project ‘Shooting the Tiger’. Hierin portretteert zij het traditionele festival Shèhuo in het noordwesten van China. Door middel van theatervoorstellingen, liederen en acrobatiek, roepen de boeren zegeningen af voor een overvloedige en vruchtbare oogst. Het is het festival dat de warmte van de lente en de vreugde van bloeiende bomen verwelkomt.
Waar kwam het idee vandaan voor het project Shooting The Tiger?
Het idee kwam voort uit de beelden van het festival die ik op internet zag; op de foto’s stromen verschillende She huo-teams vanuit alle richtingen de stad binnen, diverse volksvoorstellingen worden de een na de ander getoond. Het festival straalde zoveel vrolijkheid, uitbundigheid maar ook vervreemding uit. Ik heb nog nooit zoiets gezien en werd meteen aangetrokken door de make-up, kostuums, felle kleuren van de artiesten en mysterieuze sfeer en besloot dit unieke feest zelf te ervaren.
Hielp het om de taal te spreken om jouw project te bewerkstelligen en werd je altijd welkom ontvangen door de mensen?
Het helpt zeker wat dat ik de taal spreek, het maakt het communiceren minder omslachtig en kan ik sneller reageren op de situatie. En het feit dat ik uitzie als een van hun maakt het ook makkelijker om mezelf gedeisd te houden.
De dorpelingen met wie ik contact heb gehad zijn uitermate vriendelijk. Ik werd bijvoorbeeld vaak uitgenodigd bij mensen thuis een kommetje noodle soep te komen eten en van het evenement team mocht ik achter het scherm kijken en alle stappen meemaken van voorbereiding tot parade. Het was al met al een hele fijne ervaring om er te zijn.
Ik leerde om de confrontatie met mijzelf aan te gaan, te graven in mijn herinneringen en mijn eigen esthetische voorkeuren in kaart te brengen.
Was je voor dat je naar Nederland kwam al met fotografie bezig en hoe heeft dat zich ontwikkeld?
Op mijn viertiende emigreerde ik naar Nederland, ik werd gelijk op een internationale klas gezet en na een jaar mocht ik doorstromen naar havo. Na de middelbare school moest ik opeens een opleiding kiezen, dat vond ik moeilijk, ik wist in godsnaam niet wat ik wilde met mijn leven. Na twee opleidingen uitgeprobeerd te hebben die ik niet goed bij mezelf vond passen zag ik op een dag een documentaire op tv over fotografie, omdat ik al langer een manier zocht om mezelf uit te drukken werd ik gelijk gegrepen door het onderwerp en dacht dat dit misschien wel iets leuks voor mij zal kunnen zijn. Na wat onderzoek heb ik mezelf ingeschreven voor de Fotoacademie.
De tijd op de academie heb ik ervaren als een zeer leerzame tijd waarin ik, vervuld van nieuwsgierigheid en enthousiasme, onderzoek heb kunnen doen naar mijzelf en mijn manier van werken. Door veel te fotograferen kreeg ik steeds meer inzicht in mijn eigen interessegebied. Ik leerde om de confrontatie met mijzelf aan te gaan, te graven in mijn herinneringen en mijn eigen esthetische voorkeuren in kaart te brengen. Gaandeweg slaagde ik erin om een beeldtaal te ontwikkelen die mijn eigen visie op het leven en mijn omgeving blootgeeft.
Wat heeft jou bewogen om documentair/autonoom fotograaf te worden?
Ik vind een project het meest interessant wanneer het onderwerp documentair gerelateerd is, zoals bij mijn voorgaande boeken Aeronautics in the Backyard, Watering my Horse, en ook met dit boek Shooting the Tiger, het zijn sociaal cultureel maatschappelijke themas die een bepaalde condititie laten zien van mensen. Deze verhalen komend uit de werkelijkheid vertel ik vanuit een uniek perspectief zodat het ruimte laat voor de kijkers om vrij te interpreteren, beelden die intuïtieve en authentiek zijn en tot de verbeelding van mensen spreken.
Er zijn de laatste jaren best wel eens negatieve geluiden over China als land, zijn jouw projecten ook een manier om de mooie kanten van het land te laten zien?
She huo is een zeer belangrijk evenement in Noordwest-China, maar buiten deze regio is dit wintergebruik een verborgen fenomeen. Het is zelfs vreemd voor iemand als ik, afkomstig uit het zuidoosten van China. Toch krijgt het festival langzaam maar zeker meer bekendheid en gaan steeds meer toeristen uit China jaarlijks hier naartoe om dit feest bij te wonen. Maar buiten de landgrenzen is deze bijzondere en fantasierijke traditie nog onbekender. Ondergesneeuwd door veelal alarmerend nieuws over China, blijven de culturele aspecten van het land in het Westen veelal onderbelicht.
Met deze publicatie wil ik de lezer de ontroering en betovering die ik ervoer laten ervaren. Het volledige evenement straalt iets magisch en vervreemdends uit, de deelnemers zijn geconcentreerd en energiek, verkeren in een eigen droomwereld. Ze scheppen een fantasie, en dat is mooi om te zien.
