Interview Elvira Smit

Elvira Smit heeft na een lange zoektocht haar eigen niche gevonden in de stedelijke landschapsfotografie. Ze studeert dit jaar af aan de Fotoacademie met haar serie over winkelcentra uit de wederopbouwperiode. Na het speuren door beleidsdocumenten vind ze bijzondere plekken die hun doel niet meer vervullen zoals ooit bedoelt. Dit levert komische beelden op en soms ook sombere, maar het zet vooral een beeld neer die bepaalde stijlen en periodes kenmerkt.

Hoe ben je terechtgekomen in de fotografie?

De fascinatie voor het medium fotografie begon 15 jaar geleden. Ik merkte dat ik middels mijn camera veel beter keek naar mijn omgeving. Dan zag ik thuis ineens dingen op de foto die ik ter plaatse niet had gezien. Dat fenomeen – de aandacht vestigen op één onderwerp dankzij een foto – wilde ik beter onder de knie krijgen. Aanvankelijk lag mijn focus op straatfotografie, maar de mensen verdwenen steeds meer naar de achtergrond. Ik merkte dat het stedelijk landschap mijn onderwerp was geworden. Mijn doel is nu om mensen met mijn projecten te laten nadenken over hoe we onze stedelijke omgeving inrichten.

Hoe ga jij te werk als je gaat fotograferen?

Als fotograaf sta ik het liefst midden in onze gebouwde omgeving. Daar zie ik overal spanningsvelden: dat wat ooit is bedacht, pakt vaak anders uit. In mijn projecten combineer ik mijn beelden met de context van vroeger. Spittend door beleidsdocumenten, oude boeken en ansichtkaarten, ontdek ik wat ooit de bedoeling was. Als ik door de bril van vroeger kijk, zie ik een hoopvolle en maakbare omgeving. Maar zet ik die bril af, dan zie ik plekken zonder eigen karakter, inwisselbaar en banaal. Soms proberen we het nog wat op te leuken, maar de maakbaarheid van onze omgeving blijkt telkens zeer beperkt houdbaar.

Als ik door de bril van vroeger kijk, zie ik een hoopvolle en maakbare omgeving.

Waar gaat je eindexamenproject over en hoe ben je te werk gegaan?

Mijn project gaat over winkelcentra uit de wederopbouwperiode. Het zijn plekken waarvan ik me niet kan voorstellen dat iemand ze ooit mooi heeft gevonden. Maar toch is dat zo. Bewoners van de – toentertijd – nieuwbouwwijken waren trots op hun winkelcentrum, het was de kroon op hun wijk. In mijn onderzoek kwam ik talloze ansichtkaarten tegen van deze winkelcentra.

Ruim 60 jaar later zijn staan de winkelcentra er nog steeds. Maar nu zijn het inwisselbare plekken, tussentijds gerenoveerd met inferieur materiaal. De kroon op de wijk is nu verworden tot een voetnoot van de omringende hoogbouw. In mijn boek ‘Laat niet van waarde achter’ zie je zowel de belofte van vroeger (de ansichtkaarten), als hetgeen wat er van over is gebleven (mijn beelden). Daarnaast hangt een selectie van mijn beelden op de afstudeerexpositie in NDSM Fuse van 27-30 mei.

Wat is het belangrijkste wat je hebt geleerd op de fotoacademie?

Alleen mooie foto’s maken is niet genoeg. Als beeldmaker moet je verhaal op orde zijn en passen bij de beelden die je maakt. Wat wil je vertellen? En hoe is dat terug te zien in jouw beelden? De vele gesprekken met docenten en mentoren van de Fotoacademie hebben mij geholpen om te begrijpen wat ik nu eigenlijk doe en wat de rode draad is in mijn werk. Dankzij dat fundament vind ik het nu veel makkelijker om keuzes te maken binnen een project.

Wat zijn jouw plannen nu je bent afgestudeerd?

Na mijn afstuderen ga ik door met mijn project over winkelcentra, ik wil er nog veel meer fotograferen nu het nog kan (er worden er steeds meer gesloopt). En verder wil ik graag mijn netwerk uitbreiden met planologen, stedenbouwkundigen en architecten. Wie weet komt daar een leuke samenwerking uit voort. Dus voor wie het leuk vindt om te brainstormen over onze stedelijke ruimte; laat het weten!

Het afstudeerwerk van Elvira Smit is van 27 t/m 30 mei te bezichtigen in NDSM Fuse op de Release Expo van de Fotoacademie. Wil je meer zien van Elvira? Klik dan hier voor haar website.

Lees ook

03.04

De shortlist van de Palm* Photo Prize 2024

01.04

Ilias Bardaa en zijn visuele ode aan de Maghreb en Amazigh Gemeenschap

25.03

Over beeldvorming en identiteit, een interview met fotograaf en onderzoeker Cigdem Yuksel